Τρύγος! Είναι η λέξη με το μεγαλύτερο ειδικό βάρος στα οινικά δρώμενα. Η προφορά της και μόνο προκαλεί εγρήγορση του νου και άξαφνο ξύπνημα των αισθήσεων. Στην πράξη αποτελεί μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία σε έντονο ρυθμό που μετατρέπει την καθημερινότητα των φιλήσυχων αμπελιών σε πεδίο μάχης. Ο νυχτερινός τρύγος; Είναι εμπειρία που αξίζει να τη ζήσει κάποιος. Ένα μεταμεσονύχτιο μυστήριο υπό το φως του φεγγαριού. Ένας συνεχής εργασιακός οργασμός με την αλλεπάλληλη αρπαγή του ποθητού καρπού της δοτικής αμπέλου. Στο τέλος κυριαρχεί μια γλυκιά κούραση καθώς και ένα αίσθημα ευδαιμονίας που χαρίζει η αέναη επαφή με τη φύση. Οι χαμηλές θερμοκρασίες της νύχτας επιφέρουν ενίοτε στους τρυγητές και.. ρίγος, γιατί τρύγος χωρίς σωματική ένταση δε γίνεται. 
Λίγο πριν τα μεσάνυχτα καταφτάνουμε στο αμπελοτόπι της Παιανίας όπου μας υποδέχεται ο οινολόγος Σωτήρης Γκίνης, ιδιοκτήτης του κτήματος Άωτον. Ο ορίζοντας πάνω από την Αττική γη είχε φορέσει από νωρίς το μαύρο του πέπλο. Το φεγγάρι κρυβόταν επιμελώς πίσω από τα πυκνά σύννεφα. Ο φακός του Σωτήρη στερεωμένος στο κεφάλι του μας προιδέασε για το πώς θα κυλήσει η νύχτα. Χωρίς άλλη πηγή φωτός οι φακοί των τρυγητών έσκιζαν το σκοτάδι μαρτυρώντας την παρουσία τους. Αναβόσβηναν πίσω από τα πυκνά φυλλώματα των αμπέλων σαν οπτικά σήματα morse προκαλώντας μας να τα αποκωδικοποιήσουμε.
ΝΥΧΤΕΡΙΝΟΣ ΤΡΥΓΟΣ: ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ & ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ
Ο Σωτήρης επιλέγει την τελευταία τετραετία το νυχτερινό τρύγο για τα 25 ετών αμπέλια του. Η λεπτομερής μελέτη του καιρού τον καθοδηγεί για τις νύχτες που πρόκειται να τρυγήσει. Η τελική απόφαση μπορεί να παρθεί έως και λίγες ώρες πριν προκειμένου να εξαλειφθεί η πιθανότητα δυσμενών καιρικών συνθηκών. Στα Μεσόγεια Αττικής επικρατούν ξηροθερμικές συνθήκες και η υγρασία στους αμπελώνες δεν είναι σε υψηλά επίπεδα. “Είναι πολύ δροσερές οι νύχτες εδώ” μας λέει ο Σωτήρης και προσθέτει “κατά τη διάρκεια της ημέρας οι υψηλές θερμοκρασίες κάνουν δύσκολο το έργο των τρυγητών. Καταπονούν όμως και το ίδιο το σταφύλι που είναι πλαδαρό και κολλάει. Αντιθέτως τη νύχτα ο καρπός της αμπέλου είναι τραγανός, σαν να τρως πατατάκια! Τα θρεπτικά συστατικά μεταφέρονται σε όλο το φυτό που δουλεύει πυρετωδώς όταν πέσει ο ήλιος. Αυτό που θεωρώ πιο εντυπωσιακό είναι η φρεσκάδα και η τραγανότητα της ρώγας που επηρεάζουν τα γευστικά χαρακτηριστικά του κρασιού”. 
Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες του νυχτερινού τρύγου είναι το ανθρώπινο δυναμικό. Δεν αρκεί μόνο η εμπειρία των τρυγητών. Θα πρέπει να είναι και ετοιμοπόλεμοι για την απαιτητική δουλειά. “Χρειάζεται καλός ύπνος την ημέρα. Τα πρώτα 24ωρα είναι δύσκολα”, μας εξηγούν. Συν το γεγονός ότι δεν τρυγούν συνεχόμενες νύχτες με συνέπεια το πρόγραμμα της καθημερινότητας να εναλάσσεται συνεχώς. Ο Σωτήρης μας λέει χαρακτηριστικά: “Κατά τη διάρκεια του τρύγου ο χρόνος ανάπαυσης είναι ελάχιστος. Ακόμα και δέκα λεπτά ύπνου επιπλέον είναι πολύ σημαντικά αφού οι καθημερινές υποχρεώσεις εξακολουθούν να υφίστανται”. Ωστόσο προσθέτει: “Επιδιώκω να το χαίρομαι. Παίρνω ενέργεια από τη γη η οποία είναι ένας ζωντανός οργανισμός που συνεχώς εξελίσσεται, διαφοροποιείται. Ο καλλιεργητής και ο τρυγητής γίνονται μέρος της μοναχικής ζωής της αμπέλου”. 
Η ώρα είχε προχωρήσει αρκετά, το ίδιο και ο τρύγος. Αμετάβλητη η κατάσταση όμως στον Αττικό ουρανό με το αδιάλλακτο φεγγάρι να είναι άφαντο λες και ντρεπόταν να εμφανιστεί. Το σύνθημα του Σωτήρη για το απαραίτητο διάλειμμα σήμανε την προσωρινή παύση των εργασιών. Ένας-ένας οι φακοί στα κεφάλια των τρυγητών εμφανίζονται πάνω από τα κλήματα σαν ζωηρές υπερμεγέθεις πυγολαμπίδες. Καθίσαμε όλοι στο πετρόχτιστο οίκημα που υπήρχε στην άκρη του αμπελώνα. Ενώ οι τρυγητές ανακτούσαν τις δυνάμεις τους με ένα γρήγορο γεύμα, ο Σωτήρης άλλαζε τις μπαταρίες στους φακούς τους. Υπόκωφοι ήχοι διέκοπταν συνεχώς τη σιγαλιά της νύχτας διατηρώντας τις αισθήσεις μας σε εγρήγορση. Όπως ειπώθηκε από τους τρυγητές, είναι συχνό φαινόμενο η παρουσία αλεπούδων στους αμπελώνες τα βράδια. Ακόμα και τα φίδια με την επικίνδυνη οχιά και τη δεντρογαλιά (είδος φιδιού), οι χελώνες και οι λαγοί ως μέρος του οικοσυστήματος της Αττικής γης συστήνονται σε ανύποπτο χρόνο στους τρυγητές. 
Τα περίπου 200 τελάρα – με το σταφύλι όντας παγωμένο λόγω της μεγάλης διαφοράς θερμοκρασίας μεταξύ μέρας και νύχτας – οδεύουν στο οινοποιείο τα χαράματα . Έτσι αποφεύγεται η χρήση ψυκτικών θαλάμων και μηχανημάτων. Επομένως ο νυχτερινός τρύγος βοηθά στην εξοικονόμηση πόρων τόσο οικονομικών για τον οινοποιό όσο και περιβαλλοντικών. Η τάχιστη μεταφορά των σταφυλιών συντελεί στην ελάχιστη δυνατή καταπόνησή τους ενώ οι χαμηλές θερμοκρασίες συμβάλλουν στη διατήρηση του αρωματικού τους πλούτου. Το νόστιμο καρπό της αμπέλου, αυτή την υπερτροφή τη γεύονται πρώτοι οι τρυγητές απευθείας από το ψυγείο της φύσης. Αναφέρουν χαρακτηριστικά “Στο διάλειμμα κατά τη διάρκεια του τρύγου προτιμούμε να τρώμε και σταφύλια για να πάρουμε δυνάμεις”. Τότε ο Σωτήρης παίρνοντας το λόγο, μας διηγείται κάνοντας μια ιστορική αναδρομή: “Στα δύσκολα χρόνια της κατοχής, το ’41 πάρθηκε απόφαση από τους παραγωγούς της Αττικής να μην παραχθεί κρασί από την τότε σοδειά. Τα σταφύλια μεταφέρθηκαν στην πρωτεύουσα για να χορτάσουν τον κόσμο που πέθαινε από την πείνα. Μάρτυρας των γεγονότων είναι τα χειρόγραφα από το αμπελουργικό ημερολόγιο του παππού μου…”
Ως οινικό blog 750ml.gr, ευχόμαστε το Σαββατιανό της τρέχουσας σοδειάς να ακολουθήσει το δρόμο που χάραξε η προηγούμενη. Με αφετηρία την Αττική γη να ταξιδέψει εντός και εκτός συνόρων όπως προελαύνει ήδη η σοδειά του ’19 στην Ασιατική αγορά, σε αυτήν της μακρινής Ιαπωνίας.
